Bohdan Czeszko

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bohdan Czeszko
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1 kwietnia 1923
Warszawa

Data i miejsce śmierci

21 grudnia 1988
Warszawa

Poseł na Sejm PRL IV, V, VI i VII kadencji
Okres

od 1965
do 1980

Przynależność polityczna

Polska Zjednoczona Partia Robotnicza

Odznaczenia
Order Budowniczych Polski Ludowej Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (1943–1989) Medal 40-lecia Polski Ludowej Medal 10-lecia Polski Ludowej Brązowy Medal „Za zasługi dla obronności kraju” Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego

Bohdan Władysław Czeszko, ps. „Agawa” (ur. 1 kwietnia 1923 w Warszawie, zm. 21 grudnia 1988 tamże) – polski pisarz, scenarzysta i publicysta, poseł na Sejm PRL IV, V, VI i VII kadencji[1]. Budowniczy Polski Ludowej.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w rodzinie Leonarda i Marii z domu Załęskiej. Przed wybuchem II wojny światowej ukończył w Warszawie szkołę średnią[2].

W czasie okupacji niemieckiej pracował w warsztatach stolarskich i działał w konspiracji, od 1942 żołnierz Gwardii Ludowej i Armii Ludowej, ps. „Agawa”, członek Związku Walki Młodych. Brał udział m.in. w zamachu na Cafe-Club. Walczył w powstaniu warszawskim w batalionie AL „Czwartaków” na Woli, Starówce i Śródmieściu, jako sierżant i zastępca Lecha Matawowskiego „Mirka”, pełniąc funkcję szefa batalionu. Ranny podczas walk na Woli 6 sierpnia 1944. Po upadku powstania nadal działał w konspiracji w Częstochowie, w 1945 był komendantem MO w Częstochowie[2], po czym w marcu 1945 wstąpił do 2 Armii Wojska Polskiego. Został ranny podczas forsowania Nysy. Po wojnie działał w Polskiej Partii Robotniczej i Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej.

Po zakończeniu wojny, w latach 1945–1947 uczył się w Państwowym Liceum Plastycznym w Warszawie, w 1947 zdał maturę[2]. W latach 1947–1951 studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie i podjął działalność literacką. Debiutował w 1948 tomem opowiadań Początek edukacji. Autor powieści o tematyce okupacyjnej i wojennej, między innymi Pokolenia z 1951. Powieść ta, opisująca historię Gwardii Ludowej i Armii Ludowej, nie należy do wzorcowych utworów socrealistycznych, została zekranizowana przez Andrzeja Wajdę w 1954. Był także autorem Trenu z 1961, który został negatywnie oceniony przez ówczesną oficjalną krytykę za „pacyfizm i czarnowidztwo”.

W latach 1954–1955 był korespondentem „Trybuny Ludu” w Moskwie. Po powrocie do kraju był redaktorem „Przeglądu Kulturalnego”, później zastępca redaktora naczelnego warszawskiej „Kultury” (1963–1967), od 1967 współpracował z „Nowymi Książkami”[2]. Od 1965 do 1980 był posłem na Sejm PRL. Należał do Związku Bojowników o Wolność i Demokrację.

Zmarł w Warszawie, pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera 31C-tuje-8)[3].

Nagrobek Bohdana Czeszki na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Nagrody[2][edytuj | edytuj kod]

  • Nagroda Państwowa II stopnia za powieść Pokolenie (1952)[11]
  • Nagroda w konkursie Wydawnictwa MON za opowiadanie Tren (1960)
  • Nagroda Państwowa II stopnia za Opowiadania wybrane (22 lipca 1964)[12]
  • Nagroda Ministra Kultury i Sztuki II stopnia (1965)
  • Nagroda Państwowa I stopnia (1970)
  • Nagroda miasta stołecznego Warszawy (1970)
  • Nagroda Państwowa I stopnia za całokształt twórczości (1976)
  • Nagroda Ministra Obrony Narodowej (1983)

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Dariusz Jarosz, Działalność Podstawowej Organizacji Partyjnej PZPR przy Zarządzie Głównym Związku Literatów Polskich w latach 1949–1953 (w świetle akt własnych), „Mazowieckie Studia Humanistyczne”, 5 (1), s. 5–45 [zarchiwizowane z adresu 2019-01-13]. [zob. s. 9]
  2. a b c d e f g Bohdan Czeszko [online], leksykonkultury.ceik.eu.
  3. Wyszukiwarka grobów w Warszawie.
  4. „Trybuna Robotnicza”, 1984, nr 172, s. 2.
  5. M.P. z 1954 r. nr 112, poz. 1564 („w 10. rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”).
  6. Uznanie dla twórców kultury, „Trybuna Robotnicza”, nr 170, 19 lipca 1984, s. 1–2.
  7. M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 – Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 – na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
  8. „Wojskowy Przegląd Historyczny”, nr 1 (41), styczeń–marzec 1967, s. 430.
  9. Nadzwyczajna sesja Sejmu, „Trybuna Robotnicza”, nr 172, 22 lipca 1966, s. 1.
  10. Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m.st. Warszawy, nr 11, 30 czerwca 1965, s. 7.
  11. „Dziennik Polski”, rok VIII, nr 176, (2639), s. 2.
  12. „Dziennik Polski”, rok XX, nr 171 (6363), s. 3.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]