Pięciu Braci Męczenników. 13 listopada.

Grupę pięciu eremitów zwanych Międzyrzeckimi od miejsca, gdzie znajdowała się ich pustelnia, można by nazwać „cennymi za życia i po śmierci”. Zginęli bowiem podczas napadu rabunkowego, a po śmierci ich relikwie zostały skradzione z katedry gnieźnieńskiej przez czeskiego księcia Brzetysława. Wśród nich, oprócz dwóch włoskich benedyktynów-kamedułów, było trzech Pierwszych Męczenników Polski (dwóch nowicjuszy i sługa zakonny), czyli pierwszych świętych męczenników z ludu piastowskiego (wcześniej poniósł śmierć męczeńską misjonarz Bolesława Chrobrego św. Wojciech, ale był on Czechem).

Kult Braci Międzyrzeckich sięga początków XI wieku i rozszerzył się po klasztorach i eremach oraz wśród wiernych chrześcijan zaraz po ich śmierci, zatwierdzony przez Stolicę Świętą, o czym świadczy św. Bruno z Kwerfurtu. Wiadomości o ich życiu i śmierci są natomiast dość skąpe i dopiero w XIX wieku – za sprawą odkrycia autografu ich żywotu pióra tegoż św. Brunona – poszerzyły się nieco. Autor pisma Vita quinque fratrum martyrum był serdecznym przyjacielem księcia Bolesława Chrobrego i przebywał na jego dworze zaraz po śmierci pięciu pustelników – mógł więc przebywać w miejscu ich zamordowania i zasięgnąć informacji z pierwszej ręki, od świadków zbrodni. Znał ponadto osobiście dwóch włoskich przybyszów, z którymi był razem na misji.

Książę Bolesław, pierwszy koronowany władca państwa Piastów, w źródłach i w przedmarksistowskim piśmiennictwie historycznym zwany Wielkim, zabiegał szczerze... Pięciu Braci Męczenników