W liście do Karmelu z 25 marca 2001 r. św. Jan Paweł II tak zdefiniował szkaplerz Matki Bożej z Góry Karmel: „Szkaplerz jest zasadniczo 'habitem'”. Ale jakie znaczenie ma ta szata? Kontekst historyczny objawienia Maryi przekazującej szkaplerz i leżąca u jego podstaw symbolika biblijna pozwalają nakreślić zarys odpowiedzi.
a) Szkaplerz, szata umieszczona w szczególnym kontekście historycznym”
Najstarsze zapiski na ramieniu datowane są na XIII wiek, kiedy to rozdział Karmelitów z Montpellier (1287) wspomina jako strój Karmelitów , gdzie rejestry bractw Matki Bożej z Góry Karmel (szczególnie Florencja , datowane na lata 80. XIX wieku) odnotowują imiona wiernych, którzy go noszą. Najstarszym znalezionym do tej pory szkaplerzem jest prawdopodobnie ten noszony przez papieża Grzegorza X († 1276); odkryto go na jego ciele podczas ekshumacji... XIX wiek.
Jeśli chodzi o pojawienie się Matki Bożej wręczającej Szymona Szkaplerz, tradycja ustna sięga 16 lipca 1251 r. - w samym sercu XIII wieku - w małej wiosce Aleysford 40 km od Londynu, która bardzo dobrze pasuje do kontekst społeczno-historyczny południowo-wschodniej Anglii. Ten kontekst rzeczywiście pozwala na interpretację gestu i słowa przekazanego Szymonowi przez Matkę Bożą zgodnie z pismami biblijnymi!
Co wydarzyło się tego dnia 16 lipca 1251 roku? Zostawmy jeden ze starych rękopisów łacińskich, przechowywany w Bibliotheque Nationale de France, aby poinformować nas: po wielokrotnym wzywaniu Maryi, prosząc Ją o opiekę w trudnych chwilach, „Matka Boża ukazała się [Szymonowi] , otoczona mnóstwem aniołów, trzymająca w dłoni szkaplerz i mówiąca: „To przywilej dla was i dla karmelu, kto umrze w ten sposób ubrany, będzie zbawiony”. Dla Simona niespodzianka musiała być wielka. Nie tylko objawiła mu się Dziewica, ale także dała mu sukienkę do włożenia! Po co otrzymać tę szatę od Maryi? Jak nazywał się ten przedmiot szkaplerzem? Dla Szymona i kontekstu jego czasów odpowiedzi na te pytania były jasne, ale zaskakujące.
b) Maryja, matka chcąca ubrać swoje dzieci
Istotnie, podając Szymonowi szkaplerz, Maryja przedstawia się mu jako matka , matka starająca się ubrać swoje dziecko. Jednak Szymon – podobnie jak karmelici w średniowieczu – szukał wsparcia Notre-Dame, powołując się na jej moc suwerenną! Ale podczas jej występu Marie nie zostaje ukoronowana, a jej gest chęci przybrania na Simona jest wybitnie… gestem macierzyńskim . Jaki jest właściwie pierwszy gest matki, gdy jej dziecko właśnie się urodziło? Jaki był pierwszy gest samej Maryi w żłobie zaraz po narodzinach Jezusa? „Urodziła swego pierworodnego Syna, owinęła go w pieluszki” (Łk 2,7)… Noszenie szkaplerza dla Szymona i dla wszystkich wiernych dzisiaj oznacza zatemprzyjmij macierzyńską obecność Maryi w Jej życiu . Nakładając szkaplerz, wierni naśladują umiłowanego ucznia, który pozytywnie odpowiada na polecenie Jezusa na krzyżu: „Oto Matka twoja. I od tej godziny, mówi ewangelista Jan, uczeń zabrał ją do swojego domu ”(J 19,27). Noszenie szkaplerza to sposób na zabranie Marie do domu.
Druga kwestia mogła zaskoczyć Szymona: jeśli Maryja mówi o zbawieniu („Kto umrze w ten sposób odziany, będzie zbawiony”), wyjaśnia również, że nie można tego osiągnąć przez zwykły fakt, że zgodziła się nałożyć jej szaty! Symbol szaty, w którą matka ubiera swoje małe dziecko, jest sam w sobie znaczący: tak jak matka ubiera swoje nowo narodzone dziecko, ponieważ nie jest w stanie się ubrać, tak Maryja pragnie przyodziać swoje dzieci w zbawienie, którego nikt nie mógłby uzyskać przez samego siebie. Jednak Szymon otrzymując szkaplerz z rąk Maryi nie otrzymuje białego płaszcza, tego jasnego koloru symbolizującego zbawienie w biblijnym korpusie. Otrzymuje zamiast tego szary garnitur, ponieważ szkaplerz do 13 ewieku, to prosty strój do pracy! Chłopi idący do pracy w polu, kowale przygotowujący się do pracy z żelazem i ogniem lub inni, mogli nosić tę szatę złożoną z dwóch dużych kawałków materiału nałożonych na ramiona, zakrywających przód i tył ciała, aby uniknąć zabrudzenia , palenie lub rozdzieranie ubrań. W ten sposób każdy wierzący noszący szkaplerz jest zaproszony do pracy: Maryja pośrednio prosi go, aby współpracował w jego własnym zbawieniu, wprowadzając w życie przykazania dane przez Chrystusa. „Dlaczego nazywasz mnie „Panie, Panie” i nie robisz tego, co mówię? »(Łk 6,46), prosi Jezusa tłumy, które za Nim podążają...
c) Ubierz się wewnętrznie w Jezusa Chrystusa
Podsumowując, szata podarowana przez Matkę Bożą przywołuje obietnicę Jej macierzyńskiej pomocy każdemu, kto ją nosi, jednocześnie zachęcając wiernych do pracy dla ich zbawienia. Kto nakłada szkaplerz, jest uczniem Chrystusa, dziecka Kościoła, idącym obok Maryi. Św. w sposób żywy w sobie dla dobra Kościoła i całej ludzkości”…
Ta zachęta pozwala na ostateczne wyjaśnienie. Jeśli Maryja daje habit dla zbawienia, tym habitem jest nikt inny jak sam Jezus . „Wszyscy, którzy zostaliście ochrzczeni, przyoblekliście się w Chrystusa” (Ga 3,27) objawia św. W tym kontekście habit dany przez Dziewicę nie jest habitem zastępującym łaskę chrztu, przeciwnie: noszony na co dzień pokorny habit szkaplerza oznacza, że wierni każdego dnia pracują nad kształtowaniem swojego życia. swoje uczynki do wiary, pozwalając, by łaska Ducha, pierwotnie otrzymana podczas chrztu, rozwijała się w nim.
Doskonale zdawał sobie z tego sprawę Papież Jan Paweł II, wierny nosiciel szkaplerza. Zostawmy mu ostatnie słowa: „Pobożność wobec Maryi […] musi stanowić „habit”, to znaczy stałą orientację w jego własnym chrześcijańskim postępowaniu, utkanym z modlitwy i życia wewnętrznego, poprzez praktykowanie. konkretne pełnienie uczynków miłosierdzia duchowego i cielesnego. W ten sposób szkaplerz staje się znakiem przymierza i wzajemnej komunii między Maryją a wiernymi ”(List z 25 marca 2001 r.).
